abugido

Adopto de abugida skrib-sistemo por skribi tekstojn en Esperanto.

Esperanto-Balia - estas transliterado de Esperanto per abugido bazita je la Baliaj signoj. Abugido estas skribsistemo, en kiu signo reprezentas konsonanton kun defaŭlta vokalo (kutime 'a') kaj la aliaj vokaloj indikiĝas per modifoj de la baza signo.

La silaboj transliteriĝas per la sekvaj modifiloj:

e	i	o	u
ᬾ	ᬶ	ᬹ	ᬸ

Ekzemploj kun N ka D:

na	ne	ni	no	nu
ᬦ	ᬦᬾ	ᬦᬶ	ᬦᬹ	ᬦᬸ

da	de	di	do	du
ᬤ	ᬤᬾ	ᬤᬶ	ᬤᬹ	ᬤᬸ

La ceteraj konsonantoj:

ba	ca	ĉa	da	fa	ga	ĝa	ha	ĥa	ja	ĵa
ᬩ	ᬙ	ᬘ	ᬤ	ᬗ	ᬕ	ᬚ	ᬳ	ᬖ	ᬬ	ᬟ

ka	la	ma	na	pa	ra	sa	ŝa	ta	va	za
ᬓ	ᬮ	ᬫ	ᬦ	ᬧ	ᬭ	ᬲ	ᬱ	ᬢ	ᬯ	ᬞ

La silabo, kiu komenciĝas per vokalo estas markata per speciala signo ᬠ:

a	e	i	o	u
ᬠ	ᬠᬾ	ᬠᬶ	ᬠᬹ	ᬠᬸ

En silabo post la vokalo povas aperi modifilo:

-ŭ	-s	-n	-j	-r	-l
ᭂ	ᬵ	ᬄ	ᬂ	ᬃ	ᬺ

Ekzemploj:

naŭ	estas	nin	nia	niaj	ajn	nur	nul
ᬦᭂ	ᬠᭀᬢᬵ	ᬦᬶᬄ	ᬦᬶᬠ	ᬦᬶᬠᬂ	ᬠᬂᬄ	ᬦᬸᬃ	ᬦᬸᬺ

Fine de la silabo povas aperi konsonanto, kiu ne estas modifilo. Ĝi estas markata kiel silabo-sen-vokalo per signo ᬴: nek = ᬦᬾᬓ᬴.

Du konsonantoj apude povas kuniĝi je ligaturo, la iom simpligita formo de la dua estas skribata sub la unua (aŭ apude).

ambaŭ	akcio	fremda	emfazi	nostalgio	budĝeto	flughaveno	alĥemio	objekto
ᬠᬫ᭄ᬩᭂ	ᬠᬓ᭄ᬙᬶᬠᬹ	ᬗ᭄ᬭᬾᬫ᭄ᬤ	ᬠᬾᬫ᭄ᬗᬞᬶ	ᬦᬹᬵᬢᬺᬕᬶᬠᬹ	ᬩᬸᬤ᭄ᬚᬾᬢᬹ	ᬗ᭄ᬮᬸᬕ᭄ᬳᬯᬾᬦᬹ	ᬠᬺᬖᬾᬫᬶᬠᬹ	ᬠᬹᬩ᭄ᬬᬾᬓ᭄ᬢᬹ

elĵeti	ekkoni	tegmento	regno	tempo	proksima	nomŝanĝo	akvo	edzo
ᬠᬾᬺᬟᬾᬢᬶ	ᬠᬾᬓ᭄ᬓᬹᬦᬶ	ᬢᬾᬕ᭄ᬫᬾᬄᬢᬹ	ᬭᬾᬕ᭄ᬦᬹ	ᬢᬾᬫ᭄ᬧᬹ	ᬧ᭄ᬭᬹᬓ᭄ᬲᬶᬫ	ᬦᬹᬫ᭄ᬱᬄᬚᬹ	ᬠᬓ᭄ᬯᬹ	ᬠᬾᬤ᭄ᬞᬹ

Per ligaturoj kaj silaboj sen vokalo oni povas skribi vortojn kun pluraj konsonantoj apude:

• dekstra = ᬤᬾ ᬓ᭄ᬲ᬴ ᬢ᭄ᬭ = de ks* tra,
• fremdlingva = ᬗ᭄ᬭᬾ ᬫ᭄ᬤ᬴ ᬮᬶᬄ ᬕ᭄ᬯ = fre md* lin gva.
• flankstrato = ᬗ᭄ᬮᬄ ᬓ᭄ᬲ᬴ ᬢ᭄ᬭ ᬢᬹ = flan ks* tra to.

Artefarita vorto, kiu ilustras ĉiujn vokalojn kaj ĉiujn modifilojn:

tut'malĉirkaŭkreskojn = ᬢᬸᬢ᬴ᬫᬺᬘᬶᬃᬓᭂᬓ᭄ᬭᭀᬓᬹᬂᬄ.